دریچه میترال در سمت چپ قلب شما بین دو حفره قرار دارد: دهلیز چپ و بطن چپ. این دریچه برای حفظ جریان خون در یک جهت از دهلیز چپ به بطن چپ کار میکند. همچنین از برگشت خون به عقب جلوگیری میکند. بیماری دریچه میترال زمانی رخ میدهد که دریچه میترال به درستی کار نمیکند و اجازه میدهد خون به سمت عقب به دهلیز چپ جریان یابد. در نتیجه، قلب شما خون کافی را از محفظه بطن چپ به بیرون پمپاژ نمیکند تا خون پر از اکسیژن بدن را تامین کند. این بیماری میتواند علائمی مانند خستگی و تنگی نفس را ایجاد کند. با این حال، بسیاری از افراد مبتلا به بیماری دریچه میترال هیچ علامتی را تجربه نمیکنند.
در صورت عدم درمان، بیماری دریچه میترال میتواند منجر به عوارض جدی و تهدید کننده زندگی مانند نارسایی قلبی یا ضربان قلب نامنظم شود که به آن آریتمی میگویند.
انواع بیماری دریچه میترال
سه نوع بیماری دریچه میترال وجود دارد: تنگی، پرولاپس و نارسایی.
- تنگی دریچه میترال: تنگی زمانی رخ میدهد که دهانه دریچه باریک شود. این بدان معناست که خون کافی نمیتواند وارد بطن چپ شما شود.
- افتادگی دریچه میترال: پرولاپس زمانی اتفاق میافتد که فلپهای دریچه به جای محکم بسته شدن، برآمده میشوند. این موضوع ممکن است از بسته شدن کامل دریچه جلوگیری کند و ممکن است رگورژیتاسیون (جریان برگشتی خون) رخ دهد.
- نارسایی دریچه میترال: رگورژیتاسیون زمانی اتفاق میافتد که خون از دریچه نشت میکند و هنگامی که بطن چپ فشرده میشود، به سمت عقب به دهلیز چپ شما جریان مییابد.
علت بیماری دریچه میترال چیست؟
هر شکلی از بیماری دریچه میترال دلایل خاص خود را دارد که در ادامه در مورد آن بیشتر توضیح میدهیم.
علت تنگی دریچه میترال
تنگی دریچه میترال معمولا در اثر زخم ناشی از تب روماتیسمی ایجاد میشود. معمولا یک بیماری دوران کودکی، تب روماتیسمی ناشی از پاسخ ایمنی بدن به عفونت باکتریایی استرپتوکوک است. تب روماتیسمی یکی از عوارض جدی گلودرد استرپتوکوکی یا مخملک است.
اندامهایی که بیشتر تحت تاثیر تب روماتیسمی حاد قرار میگیرند مفاصل و قلب هستند. مفاصل ممکن است ملتهب شوند که میتواند منجر به ناتوانی موقت و گاهی مزمن شود. قسمتهای مختلف قلب میتواند ملتهب شده و منجر به این بیماریهای قلبی بالقوه جدی شود، از جمله:
- اندوکاردیت: التهاب غشای داخلی قلب
- میوکاردیت: التهاب عضله قلب
- پریکاردیت: التهاب غشای اطراف قلب
اگر دریچه میترال در اثر این شرایط ملتهب یا آسیب ببیند، میتواند منجر به بیماری مزمن قلبی به نام بیماری روماتیسمی قلب شود. علائم و نشانههای بالینی این بیماری ممکن است تا ۵ تا ۱۰ سال پس از بروز تب روماتیسمی رخ ندهد.
تنگی میترال در ایالات متحده و سایر کشورهای توسعه یافته که تب روماتیسمی نادر است و به این دلیل است که طبق کتاب راهنمای بهداشت خانگی، عموما مردم کشورهای توسعه یافته به آنتی بیوتیکهایی دسترسی دارند که عفونتهای باکتریایی مانند گلودرد استرپتوکوکی را درمان میکنند. بیشتر موارد تنگی میترال در ایالات متحده در افراد مسنتری است که قبل از استفاده گسترده از آنتیبیوتیکها تب روماتیسمی داشتند یا در افرادی که از کشورهایی نقل مکان کردهاند که تب روماتیسمی شایع است. دلایل دیگری نیز برای تنگی دریچه میترال وجود دارد، اما این موارد نادر هستند. آنها عبارتند از:
- لخته شدن خون
- تجمع کلسیم
- نقایص مادرزادی قلب
- پرتو درمانی
- تومورها
علت افتادگی دریچه میترال
پرولاپس دریچه میترال اغلب علت مشخص یا شناخته شدهای ندارد. این بیماری معمولا در خانوادهها ایجاد میشود یا در کسانی رخ میدهد که شرایط دیگری مانند اسکولیوز و مشکلات بافت همبند دارند. طبق گزارش انجمن قلب آمریکا، حدود ۲ درصد از جمعیت ایالات متحده دچار افتادگی دریچه میترال هستند. حتی تعداد کمتری از مردم مشکلات جدی مرتبط با این بیماری را تجربه میکنند.
علت نارسایی دریچه میترال
انواع مشکلات قلبی میتواند باعث نارسایی دریچه میترال شود. در صورت داشتن موارد زیر ممکن است دچار نارسایی دریچه میترال شوید:
- اندوکاردیت یا التهاب دیواره و دریچه های قلب
- حمله قلبی
- تب روماتیسمی
آسیب به تارهای بافت قلب یا ساییدگی دریچه میترال نیز میتواند منجر به نارسایی شود. افتادگی دریچه میترال گاهی اوقات میتواند باعث نارسایی شود. لازم به ذکر است اگر تمایل دارید سایر بیماریهای مرتبط با قلب را مطالعه کنید، موارد زیر را پیشنهاد میدهیم:
- نارسایی قلبی چه عوارضی دارد و ناشی از چیست؟
- بیماری عروق کرونر قلبی چیست و چگونه درمان می شود؟
- بیماری قلبی و هر آنچه باید در مورد آن بدانید
علائم بیماری دریچه میترال چیست؟
علائم بیماری دریچه میترال بسته به مشکل دقیق دریچه شما متفاوت است. ممکن است اصلا علامتی نداشته باشد. هنگامی که علائم ظاهر میشوند، میتوانند شامل موارد زیر باشند:
- سرفه کردن
- تنگی نفس، به خصوص زمانی که به پشت دراز کشیده اید یا در حال ورزش هستید
- خستگی
- سبکی سر
همچنین ممکن است درد یا سفتی در قفسه سینه خود احساس کنید. در برخی موارد، ممکن است ضربان قلب خود را به طور نامنظم یا سریع احساس کنید. علائم هر نوع بیماری دریچه میترال معمولا به تدریج ایجاد میشود. هنگامی که بدن شما با استرس اضافی مانند عفونت یا بارداری مواجه است، ممکن است ظاهر شوند یا بدتر شوند.
بیماری دریچه میترال چگونه تشخیص داده می شود؟
اگر پزشک مشکوک باشد که شما ممکن است به بیماری دریچه میترال مبتلا باشید، با گوشی پزشکی به صدای قلب شما گوش میدهد. صداهای غیرمعمول یا الگوهای ریتم میتواند به آنها در تشخیص آنچه که در حال وقوع است، کمک کند. پزشک ممکن است آزمایشهای اضافی را برای کمک به تأیید تشخیص بیماری دریچه میترال تجویز کند.
تست های تصویربرداری
- اکوکاردیوگرافی: این آزمایش از امواج اولتراسوند برای تولید تصاویری از ساختار و عملکرد قلب استفاده میکند.
- اشعه ایکس: این آزمایش متداول با ارسال ذرات اشعه ایکس در بدن، تصاویر را بر روی کامپیوتر یا فیلم تولید میکند.
- اکوکاردیوگرافی ترانس مری: این آزمایش تصویر دقیقتری از قلب شما نسبت به اکوکاردیوگرافی سنتی ایجاد میکند. در طول این عمل، پزشک دستگاهی را به مری میفرستد که امواج اولتراسوند منتشر میکند، مری که درست در پشت قلب قرار دارد.
- کاتتریزاسیون قلبی: این روش به پزشک شما اجازه میدهد تا آزمایشهای مختلفی از جمله گرفتن تصویری از رگهای خونی قلب را انجام دهد. در طول این عمل، پزشک یک لوله بلند و نازک را در بازو، بالای ران یا گردن شما وارد میکند و آن را تا قلب شما میکشد.
- الکتروکاردیوگرام (ECG یا EKG): این آزمایش فعالیت الکتریکی قلب شما را ثبت میکند.
- هولتر مانیتورینگ: این یک دستگاه مانیتورینگ قابل حمل است که فعالیت الکتریکی قلب شما را در یک دوره زمانی، معمولا ۲۴ تا ۴۸ ساعت ثبت میکند.
تست هایی برای نظارت بر فعالیت قلب
پزشک شما ممکن است بخواهد هنگام ورزش شما را تحت نظر داشته باشد تا مشخص کند قلب شما چگونه به استرس فیزیکی واکنش نشان میدهد.
بیماری دریچه میترال چگونه درمان می شود؟
درمان بیماری دریچه میترال ممکن است ضروری نباشد، بسته به شدت بیماری و علائم شما دارد. اگر مورد شما به اندازه کافی شدید باشد، سه درمان ممکن یا ترکیبی از درمان وجود دارد که ممکن است وضعیت شما را اصلاح کند.
اگر درمان لازم باشد، پزشک ممکن است با درمان شما با داروها شروع کند. هیچ دارویی وجود ندارد که بتواند مشکلات ساختاری دریچه میترال شما را برطرف کند. برخی از داروها میتوانند علائم شما را کاهش دهند یا از بدتر شدن آنها جلوگیری کنند. این داروها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- داروهای ضد آریتمی، برای درمان ریتم غیر طبیعی قلب
- داروهای ضد انعقاد، برای رقیق کردن خون
- مسدود کنندههای بتا، برای کاهش ضربان قلب
- دیورتیکها، برای کاهش تجمع مایع در ریههای شما
والولوپلاستی
در برخی موارد، پزشک ممکن است نیاز به انجام اقدامات پزشکی داشته باشد. به عنوان مثال، در موارد تنگی دریچه میترال، پزشک شما ممکن است بتواند از یک بالون برای باز کردن دریچه در روشی به نام بالون valvuloplasty استفاده کند.
عمل جراحی
در موارد شدید ممکن است جراحی لازم باشد. پزشک شما ممکن است بتواند دریچه میترال موجود شما را با جراحی ترمیم کند تا به درستی کار کند. اگر این امکانپذیر نیست، ممکن است لازم باشد دریچه میترال خود را با دریچه جدید جایگزین کنید. جایگزینی ممکن است بیولوژیکی یا مکانیکی باشد. جایگزین بیولوژیکی ممکن است از یک گاو، خوک یا جسد انسان بدست آید.
سخن پایانی
وقتی دریچه میترال آنطور که باید عمل نمیکند، خون شما به درستی از قلب خارج نمیشود. ممکن است علائمی مانند خستگی یا تنگی نفس را تجربه کنید یا اصلا علائمی را تجربه نکنید. پزشک از انواع آزمایشات برای تشخیص بیماری شما استفاده میکند. درمان ممکن است شامل انواع داروها، روشهای پزشکی یا جراحی باشد.
لازم به ذکر است فروشگاه پزشک تجهیز خدمات و محصولات زیر را ارائه میدهد: