بیماری بینابینی ریه شامل بیش از ۲۰۰ بیماری مختلف است که باعث التهاب و زخم در اطراف کیسههای هوای بالون مانند در ریهها به نام آلوئول میشود. اکسیژن از طریق آلوئولها وارد جریان خون شما میشود. وقتی زخم میشوند، این کیسهها نمیتوانند آنقدر منبسط شوند. در نتیجه اکسیژن کمتری وارد خون شما میشود. سایر قسمتهای ریهها مانند راههای هوایی، پوشش ریه و رگهای خونی نیز ممکن است تحت تأثیر قرار گیرند. در این مطلب قصد داریم بیشتر درباره بیماری بینابینی ریه (ILD) صحبت کنیم.
آشنایی با انواع بیماری بینابینی ریه
بیش از ۲۰۰ نوع مختلف از بیماری بینابینی ریه وجود دارد. برخی از این موارد عبارتند از:
- آزبستوز: التهاب و زخم در ریهها ناشی از تنفس در الیاف آزبست.
- برونشیولیت انسدادی: وضعیتی که باعث انسداد در کوچکترین راههای هوایی ریهها به نام برونشیل میشود.
- پنوموکونیوز کارگر زغال سنگ: یک بیماری ریوی ناشی از قرار گرفتن در معرض گرد و غبار زغال سنگ (که بیماری ریه سیاه نیز نامیده میشود).
- سیلیکوزیس مزمن: یک بیماری ریوی ناشی از تنفس در ماده معدنی سیلیس.
- فیبروز ریوی مرتبط با بافت همبند: یک بیماری ریوی که برخی از افراد مبتلا به بیماریهای بافت همبند مانند اسکلرودرمی یا سندرم شوگرن را تحت تاثیر قرار میدهد.
- پنومونیت بینابینی پوستی: وضعیتی که باعث التهاب ریه میشود و در افرادی که سیگار میکشند، شایعتر است.
- فیبروز ریوی خانوادگی: تجمع بافت اسکار در ریهها که دو یا چند عضو از یک خانواده را تحت تاثیر قرار میدهد.
- پنومونیت با حساسیت بیش از حد: التهاب آلوئولها ناشی از تنفس در مواد آلرژیک یا سایر محرکها.
- فیبروز ریوی ایدیوپاتیک: بیماری با علت ناشناخته که در آن بافت اسکار در سراسر بافت ریه ایجاد میشود.
- سارکوئیدوز: بیماری که باعث تشکیل تودههای کوچکی از سلولهای التهابی در اندامهایی مانند ریهها و غدد لنفاوی میشود.
علائم بیماری بینابینی ریه شامل چه مواردی است؟
هنگامی که شما به بیماری بینابینی ریه مبتلا هستید، شما نمیتوانید اکسیژن کافی به خون خود وارد کنید، مگر اینکه اجاره دستگاه اکسیژن ساز را در دستور کار خود قرار داده باشید. این موضوع میتواند علائم متعددی ایجاد کند، از جمله:
- تنگی نفس؛ به خصوص زمانی که ورزش میکنید یا از پلهها بالا میروید.
- سرفه خشک.
- خستگی.
- ضعف.
- کاهش وزن ناخواسته.
- کاهش اشتها.
- تنفس سریع یا سخت.
- درد یا ناراحتی قفسه سینه.
علائم ممکن است از نظر شدت متفاوت باشد و ممکن است مشابه علائم مرتبط با سایر شرایط تنفسی یا مشکلات سلامتی باشد. اگر مشکل تنفسی دارید یا علائم شدید دیگری را تجربه کردید به پزشک مراجعه کنید. پس از تشخیص، میتوانید درمانهایی را برای مدیریت التهاب و جای زخم شروع کنید.
علت بیماری بینابینی ریه چیست؟
اغلب اوقات، پزشکان نمیتوانند علت بیماری بینابینی ریه را پیدا کنند. در این موارد، این بیماری را بیماری بینابینی ریه ایدیوپاتیک مینامند. سایر علل بیماری بینابینی ریه شامل شرایط پزشکی، استفاده از برخی داروها یا قرار گرفتن در معرض مواد سمی است که به ریههای شما آسیب میرساند. این علل بیماری بینابینی ریه به سه دسته اصلی دستهبندی میشوند:
بیماری های خود ایمنی
سیستم ایمنی بدن شما در این شرایط به ریهها و سایر اندامها حمله میکند و به آنها آسیب میرساند:
- درماتومیوزیت: یک بیماری التهابی که باعث ضعف عضلانی و بثورات پوستی میشود.
- لوپوس: وضعیتی که در آن سیستم ایمنی به انواع مختلفی از بافتها از جمله پوست، مفاصل و سایر اندامها حمله میکند.
- بیماری بافت همبند مختلط: شرایطی که علائم چندین بیماری بافت همبند از جمله پلی میوزیت، لوپوس و اسکلرودرمی را دارد.
- پلی میوزیت: وضعیتی که باعث التهاب عضلات میشود.
- واسکولیت: التهاب و آسیب به عروق خونی بدن.
- آرتریت روماتوئید: بیماری که در آن سیستم ایمنی به مفاصل، ریهها و سایر اندامها حمله میکند.
- اسکلرودرمی: گروهی از بیماریها که باعث ضخیم شدن و سفت شدن پوست و بافت همبند میشود.
- سندرم شوگرن: وضعیتی که باعث درد مفاصل، خشکی چشم و خشکی دهان میشود.
قرار گرفتن در معرض مواد سمی
قرار گرفتن در معرض مواد زیر در محل کار یا محیط میتواند باعث ایجاد اسکار ریه شود:
- پروتئین های حیوانی، مانند پرندگان
- الیاف آزبست
- گرد و غبار زغال سنگ
- غبار غلات
- گرد و غبار سیلیس
- دود تنباکو
داروها
در افرادی که مستعد هستند، همه این داروها میتوانند به ریهها آسیب برسانند:
- آنتی بیوتیک هایی مانند نیتروفورانتوئین (Macrobid، Macrodantin) و سولفاسالازین (Azulfidine).
- داروهای ضد التهابی مانند آسپرین، اتانرسپت (انبرل) و اینفلیکسیماب (رمیکید).
- داروهای شیمی درمانی مانند آزاتیوپرین (ایموران)، بلئومایسین، سیکلوفسفامید، متوترکسات (ترکسال) و وینبلاستین.
- داروهای قلبی مانند آمیودارون (کوردرون، نکسترون، پاسرون).
- داروهایی مانند هروئین و درمان آن، متادون.
درمان بیماری بینابینی ریه
اگر قبلا رخ داده باشد، درمانها نمیتوانند اسکار ریه را معکوس کنند اما میتوانند از ایجاد اسکار بیشتر جلوگیری کنند یا پیشرفت بیماری را کاهش دهند. اگر قرار گرفتن در معرض ماده یا داروی سمی باعث بیماری بینابینی ریه شما شده است، از آن ماده اجتناب کنید. پزشک شما میتواند چند نوع درمان مختلف برای مدیریت بیماری بینابینی ریه تجویز کند:
- اکسیژن مکمل در حال حاضر در دستورالعملهای بین المللی برای درمان توصیه میشود، اگرچه هیچ مطالعهای فایده آن را اثبات نکرده است. مردم گزارش میدهند که با استفاده از آن کمتر دچار تنگی نفس میشوند. اگر برای تعمیرات تجهیزات پزشکی به مرکز معتبری نیاز دارید با کارشناسان ما تماس بگیرید.
- توانبخشی ریوی ممکن است به بهبود سطح فعالیت و توانایی شما برای ورزش کمک کند.
- داروهای ضد التهابی مانند استروئید پردنیزون میتوانند تورم ریهها را کاهش دهند.
- داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی مانند آزاتیوپرین (Imuran)، سیکلوفسفامید (Cytoxan) و مایکوفنولات موفتیل (CellCept)، ممکن است به توقف حملات سیستم ایمنی که به ریهها آسیب میزند کمک کنند.
- داروهای ضد فیبروتیک مانند پیرفنیدون (Esbriet) و نینتدانیب (Ovef) ممکن است از ایجاد اسکار بیشتر در ریهها جلوگیری کنند. این داروها هر دو توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده برای درمان فیبروز ریوی ایدیوپاتیک تایید شدهاند.
اگر وضعیت شما شدید است و سایر درمانها کمکی نمیکند، آخرین راه حل، پیوند ریه است. به طور معمول، این جراحی اگر کمتر از ۶۵ سال سن دارید، توصیه میشود اما در برخی موارد ممکن است مسنتر باشید. شما نمیتوانید سایر بیماریهای عمده مانند سرطان، HIV، هپاتیت B یا C، یا نارسایی قلبی، کلیوی یا کبدی را داشته باشید.
در هنگام مواجه با بیماری بینابینی ریه به چه نکاتی توجه کنیم؟
در حالی که تحت درمان هستید، در اینجا چند کار وجود دارد که میتوانید برای سالم ماندن انجام دهید:
- اگر سیگار میکشید، به ترک آن فکر کنید. سیگار کشیدن میتواند به ریههای شما آسیب بیشتری وارد کند.
- از یک رژیم غذایی متعادل استفاده کنید. دریافت مواد مغذی و کالری کافی مهم است، به خصوص به این دلیل که این بیماری میتواند باعث کاهش وزن شود.
- ورزش. استفاده از اکسیژن میتواند به شما کمک کند فعال بمانید.
- واکسنهای خود را برای پنومونی، سیاه سرفه و آنفولانزا دریافت کنید. این عفونتها میتوانند علائم ریوی شما را بدتر کنند.
امید به زندگی و پیشگیری از بیماری بینابینی ریه
بیماری بینابینی ریه میتواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. گاهی به کندی پیشرفت میکند و در موارد دیگر به سرعت بدتر میشود. علائم شما میتواند از خفیف تا شدید متغیر باشد.
برخی از بیماریهای بینابینی ریه پیش آگهی بهتری نسبت به سایرین دارند. یکی از رایجترین انواع، به نام فیبروز ریوی ایدیوپاتیک، میتواند چشمانداز محدودی داشته باشد. میانگین بقای افراد مبتلا به این نوع در حال حاضر ۳ تا ۵ سال است. با داروهای خاص و بسته به دوره آن میتواند طولانیتر باشد.
افراد مبتلا به انواع دیگر بیماری بینابینی ریه، مانند سارکوئیدوز، میتوانند بسیار طولانیتر زندگی کنند. در حالی که پیوند ریه میتواند بقای شما را بهبود بخشد، داروهای آینده احتمالا بهترین راه حلها را برای اکثر افراد ارائه میدهند.
سخن پایانی
جای زخم در ریههای شما قابل برگشت نیست. با این حال، درمانها میتوانند آسیب ریه را کاهش دهند و به شما کمک کنند راحتتر نفس بکشید. پیوند ریه یک گزینه برای کسانی است که به درمانهای پزشکی دیگر پاسخ نمیدهند.
