تا اوایل سال ۱۹۰۰، سرطان ریه نسبتا یکی از بیماریهای نادر به حساب میآمد. اما با شروع سیگار کشیدن بیشتر افراد، میزان سرطان ریه به شدت افزایش یافت. هر فردی که سیگار میکشد به سرطان ریه مبتلا نمیشود، اما سیگار به طور قابل توجهی شانس مبتلا شدن شما را افزایش میدهد. احتمال ابتلا به سرطان ریه در افرادی که سیگار میکشند ۱۵ تا ۳۰ برابر بیشتر از افراد غیر سیگاری است. هر چه مدت طولانیتری و تعداد بیشتری سیگار بکشید، خطر شما بیشتر میشود.
در این مقاله نگاهی دقیقتر به ارتباط بین سیگار کشیدن و سرطان ریه خواهیم داشت. ما همچنین توضیح خواهیم داد که آخرین تحقیقات در مورد اثرات سیگار کشیدن بر روی ریه به چه نکاتی اشاره دارد.
آیا سیگار کشیدن باعث سرطان ریه می شود؟
بر اساس منبع معتبر سازمان بهداشت جهانی (WHO)، سرطان ریه شایعترین علت مرگ ناشی از سرطان است. این عامل سالانه ۱.۷۶ میلیون مرگ در سراسر جهان را شامل میشود. در ادامه برخی از حقایق کلیدی در مورد سرطان و سیگار بیان شده است:
- استعمال دخانیات عامل اصلی بیماری قابل پیشگیری، ناتوانی و مرگ در جهان است.
- دود تنباکو شما را در معرض حدود ۷۰۰۰ نوع ماده شیمیایی و ۷۰ ماده شیمیایی شناخته شده سرطانزا قرار میدهد.
- مصرف دخانیات مسئول حدود ۲۲ درصد مرگ و میرهای ناشی از سرطان است.
- تخمین زده میشود که حدود ۹۰ درصد منبع مطمئن سرطانهای ریه را میتوان به سیگار نسبت داد.
- افرادی که سیگار را ترک میکنند، ۳۰ تا ۵۰ درصد خطر ابتلا به سرطان ریه را ۱۰ سال پس از ترک سیگار کاهش میدهند، در مقایسه با افرادی که به سیگار کشیدن ادامه میدهند.
چگونه سیگار خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش می دهد؟
وقتی دود تنباکو را تنفس میکنید، هزاران ماده شیمیایی وارد ریههای شما میشود. بسیاری از این مواد شیمیایی پتانسیل آسیب رساندن به DNA سلولهای ریه را دارند. بدن شما برای ترمیم آسیبهایی عمل میکند که توسط این مواد شیمیایی ایجاد میشود، اما با گذشت زمان، سیگار کشیدن میتواند آسیب بیشتری نسبت به بدن شما ایجاد کند که بتواند آن را التیام بخشد. در نهایت این احتمال ممکن است منجر به تشکیل سلولهای سرطانی شود.
همچنین استنشاق دود تنباکو میتواند به کیسههای هوایی ریز به نام آلوئول در ریهها آسیب برساند. این کیسههای هوای میکروسکوپی مرکز تبادل گاز سیستم تنفسی شما هستند. آنها اکسیژن را به خون شما منتقل میکنند و هنگام بازدم دی اکسید کربن را دفع میکنند. با گذشت زمان، آسیب به آلوئولها در ریهها میتواند منجر به بیماری مزمن انسدادی ریه شود.
چه نوع سرطان ریه در افراد سیگاری شایع تر است؟
سرطان ریه را میتوان به دو دسته اصلی تقسیم کرد:
- سرطان ریه سلول کوچک (SCLC).
- سرطان ریه سلول غیر کوچک (NSCLC).
حدود ۸۰ تا ۸۵ درصد سرطانهای ریه NSCLC هستند، اما سرطانهای SCLC تهاجمیتر هستند. سیگار کشیدن خطر ابتلا به هر دو نوع سرطان ریه را افزایش میدهد، اما حداقل ۹۵ درصد از افراد مبتلا به SCLC سابقه سیگار کشیدن دارند. NSCLC بسته به محل شروع رشد سلولهای سرطانی میتواند به چندین زیرمجموعه تقسیم شود.
- آدنوکارسینوم در سلولهای مخاطی شروع میشود که ریههای شما را پوشاندهاند. این مشکل شایعترین نوع سرطان ریه در افراد غیر سیگاری است، اما همچنان در افراد سیگاری شایعتر از افراد غیر سیگاری است.
- کارسینوم سلول سنگفرشی در سلولهای مسطح داخل راههای هوایی شما شروع میشود. آنها کمتر از سرطانهای آدنوکارسینوما شایع هستند اما تمایل دارند با سیگار کشیدن مرتبط باشند.
آیا دود سیگار خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش می دهد؟
در طول ۲۵ سال گذشته، تعداد فزایندهای از اقدامات در جهان برای ممنوعیت سیگار کشیدن انجام شده است. با این حال، قرار گرفتن طولانیمدت در معرض دود سیگار سبب افزایش مرگ و میر ناشی از سرطان ریه در هر سال بوده است. بررسی سال ۲۰۱۸ نشان داد که قرار گرفتن در معرض دود سیگار به طور قابل توجهی خطر ابتلا به سرطان را برای افراد غیر سیگاری به ویژه خطر ابتلا به سرطان ریه و سینه در زنان افزایش میدهد.
افراد سیگاری معمولی نیز بیشتر در معرض ابتلا به سرطان موارد زیر هستند:
- پانکراس
- کبد
- معده
- کلیه
- دهان
- مثانه
- مری
در مورد سیگارهای الکترونیکی چطور؟
سیگارهای الکترونیکی دستگاههایی هستند که با باتری کار میکنند تا با تولید غبار و رساندن نیکوتین، احساس سیگار کشیدن را تکرار کنند. آنها مدتی است وارد بازار شدهاند و هنوز تحقیقات زیادی در مورد اثرات بالقوه بلندمدت سیگارهای الکترونیکی بر سلامتی انجام نشده است.
در حال حاضر مشخص نیست که آیا استفاده از سیگار الکترونیکی خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش میدهد یا خیر. با توجه به تحقیقات جامعه سرطان آمریکا، سیگارهای الکترونیکی هنوز هم برخی از مواد شیمیایی مرتبط با سرطان را ارائه میدهند، اگرچه مقدار آن به طور قابل توجهی کمتر از سیگارهای سنتی است. هنگامی که مایع سیگار الکترونیکی بیش از حد گرم میشود، میتواند ماده شیمیایی سرطانزا فرمالدئید تولید کند.
محققان هنوز در حال بررسی سایر پیامدهای بالقوه سلامتی ناشی از استفاده سیگار الکترونیکی هستند، اما بسیاری از کارشناسان به شدت افراد غیرسیگاری، به ویژه نوجوانان را از استفاده از سیگارهای الکترونیکی منع میکنند. یک ماده شیمیایی به نام دی استیل که در طعمدهندهها استفاده میشود ممکن است خطر ابتلا به یک بیماری جدی ریوی به نام برونشیولیت انسدادی را افزایش دهد. برخی از سیگارهای الکترونیکی ممکن است فلزات سنگینی مانند سرب یا قلع را نیز تولید کنند. بیشتر سیگارهای الکترونیکی حاوی نیکوتین هستند. نیکوتین میتواند مانع رشد مغز در نوجوانان شود و بسیار اعتیادآور است.
ترک دخانیات می تواند چه تاثیری بر سلامت شما داشته باشد؟
همراه با کاهش خطر ابتلا به سرطان ریه، ترک سیگار میتواند بسیاری از جنبههای دیگر سلامت شما را بهبود بخشد. برخی از مزایای بالقوه ترک دخانیات عبارتاند از:
- کاهش فشار خون و ضربان قلب.
- بهبود گردش خون و عملکرد قلب.
- تنگی نفس و سرفه خشک کمتر.
- خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر قلب تقریبا نصف افراد سیگاری است.
- کاهش خطر ابتلا به سرطان دهان، گلو، مثانه، مری، دهانه رحم و پانکراس.
- کاهش احتمال ناتوانی جنسی و مشکلات بارداری.
- کاهش خطر سقط جنین، زایمان زودرس.
- امید به زندگی بیشتر.
چگونه سیگار را ترک کنیم؟
اگرچه ممکن است ترک این عادت آسان نباشد، اما ممکن است. با پزشک خود، یک مشاور دارای مجوز یا سایر افراد مرتبط صحبت کنید تا در مسیر درست شروع کنید. تعدادی گزینه وجود دارد که به شما کمک میکند تا با سرعت مناسب سیگار کشیدن را ترک کنید. این موارد شامل:
- چسب نیکوتین
- سیگار الکترونیکی
- حضور در یک گروه پشتیبانی
- مشاوره
- مدیریت شرایطی که سیگار کشیدن را افزایش میدهد، مانند استرس
- تمرین فیزیکی و ورزش کردن
هنگام ترک سیگار، مهم است که روشهای مختلفی را امتحان کنید. گاهی اوقات ترکیب استراتژیهای مختلف مانند ورزش و کاهش مصرف نیکوتین مفید است. کاهش میزان سیگار کشیدن یا حذف کامل این عادت میتواند به بهبود سلامت ریههای شما کمک کند. اگر هنگام ترک کردن احساس مناسبی نداشتید، باید با پزشک خود صحبت کنید. آنها میتوانند به شما کمک کنند تا برنامهای را برای ترک سیگار که برای شما مناسب است تعیین کنید.
چه عوامل دیگری می تواند خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش دهد؟
تقریبا ۱۰ تا ۱۵ درصد از بیماران مبتلا به سرطان ریه سابقه مصرف سیگار ندارند. برخی از عوامل، علاوه بر سیگار کشیدن که ممکن است خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش دهند عبارتاند از:
- ژنتیک. اگر یکی از اعضای نزدیک خانواده سرطان ریه داشته باشد (حتی اگر سیگار نکشیده باشد)، ممکن است در معرض خطر ابتلا به این بیماری باشید.
- آزبست. بر اساس منبع معتبر موسسه ملی سرطان، قرار گرفتن در معرض آزبست میتواند خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش دهد، از جمله نوعی نادر به نام مزوتلیوما.
- سایر مواد شیمیایی. به گفته مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC)، قرار گرفتن در معرض برخی مواد شیمیایی مانند آرسنیک، اگزوز گازوئیل و برخی از انواع سیلیس و کروم ممکن است خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش دهد. این خطر ممکن است برای افرادی که سیگار میکشند حتی بیشتر باشد.
- آلودگی هوا. به گفته منبع مورد اعتماد جامعه سرطان آمریکا، تنفس هوای آلوده ممکن است کمی خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش دهد.
ریه یک فرد سیگاری با یک ریه سالم چه تفاوتی دارد؟
همانطور که توضیح دادیم، کشیدن تنباکو برای سلامتی شما مفید نیست. یک گزارش اخیر توسط جراح عمومی ایالات متحده، سالانه نزدیک به نیم میلیون مرگ را به دلیل استعمال دخانیات نسبت میدهد. ریههای شما یکی از اندامهایی هستند که بیشتر تحت تاثیر تنباکو هستند. در اینجا نحوه تأثیر سیگار بر ریهها و سلامت کلی شما بیان شده است.
ریه های افراد غیرسیگاری چگونه کار می کنند؟
هوای از طریق مسیری به نام نای وارد بدن میشود. سپس از طریق خروجیهایی به نام برونشیول عبور میکند که در ریهها قرار دارند. ریههای شما از بافت الاستیکی تشکیل شده است که با نفس کشیدن منقبض و منبسط میشود. برونشیلها هوای تمیز و غنی از اکسیژن را وارد ریههای شما میکنند و دی اکسید کربن را دفع میکنند. ساختارهای ریز مو مانند ریهها و مسیرهای هوا را میپوشانند و به آنها گل مژه میگویند. آنها گرد و غبار یا کثیفی را که در هوایی که تنفس میکنید تمیز میکنند.
سیگار چه تاثیری بر ریه های شما می گذارد؟
دود سیگار حاوی مواد شیمیایی بسیاری است که به سیستم تنفسی شما آسیب میرساند. این مواد شیمیایی ریهها را ملتهب میکند و میتواند منجر به تولید بیش از حد مخاط شود. به همین دلیل، افراد سیگاری در معرض افزایش خطر ابتلا به سرفه سیگاری، برونشیت و بیماریهای عفونی مانند ذات الریه هستند. این التهاب همچنین میتواند باعث حملات آسم در افراد مبتلا به آسم شود.
نیکوتین موجود در تنباکو باعث فلج شدن گل مژه نیز میشود. به طور معمول، مژکها مواد شیمیایی، گرد و غبار و کثیفی را از طریق حرکات جارویی به خوبی هماهنگ میکنند. هنگامی که گل مژهها غیر فعال هستند، مواد سمی میتوانند تجمع کنند. این موضوع میتواند منجر به احتقان ریه و سرفه سیگاری شود.
هم تنباکو و هم مواد شیمیایی موجود در سیگار ساختار سلولی ریهها را تغییر میدهند. دیوارههای الاستیک داخل راههای هوایی شکسته میشوند. این بدان معنی است که سطح عملکرد کمتری در ریهها وجود دارد. برای تبادل موثر هوای سرشار از اکسیژن که تنفس میکنیم، با هوایی که بازدم میکنیم و پر از دی اکسید کربن است، به سطح وسیعی نیاز داریم. وقتی بافتهای ریه تجزیه میشوند، نمیتوانند در این تبادل شرکت کنند. در نهایت، این منجر به وضعیتی به نام آمفیزم میشود. این وضعیت با تنگی نفس نمایان میشود.
بسیاری از سیگاریها دچار آمفیزم میشوند و در سنین بالا مجبور هستید کپسول اکسیژن اجاره کنند. تعداد سیگارهایی که میکشید و سایر عوامل سبک زندگی ممکن است بر میزان آسیب وارد شده تأثیر بگذارد. اگر آمفیزم یا برونشیت مزمن در شما تشخیص داده شود، گفته میشود که به بیماری انسداد مزمن ریه (COPD) مبتلا هستید. هر دو اختلال از انواع COPD هستند.
چگونه ریه های خود را بعد از ترک سیگار پاک کنیم؟
اگر اخیرا سیگار را ترک کردهاید، اولین قدم مهمی را برای کنترل سلامت خود برداشته اید. اگر قصد ترک سیگار را دارید، ممکن است تعجب کنید که چه مزایایی دارد. با این حال یک نگرانی مشترک وجود دارد، آیا میتوانید پس از ترک سیگار، ریههای خود را پاک کنید؟
در حالی که هیچ راه حل سریعی برای بازگرداندن ریههای شما به حالت قبل از شروع سیگار کشیدن وجود ندارد اما کارهایی وجود دارد که میتوانید انجام دهید تا به ریههای خود کمک کنید پس از کشیدن آخرین سیگار خود را ترمیم کنند.
هنگامی که سیگار را ترک کردید، ممکن است تمایل داشته باشید که ریههای خود را «پاک کنید» تا از شر سموم انباشته شده خلاص شوید. خوشبختانه، ریههای شما خود پاک میشوند. آنها این فرآیند را پس از کشیدن آخرین سیگار خود آغاز میکنند. ریههای شما یک سیستم قابل توجهی هستند که در برخی موارد توانایی ترمیم خود را در طول زمان دارند.
پس از ترک سیگار، ریههای شما به آرامی شروع به بهبود و بازسازی میکنند. سرعت بهبودی آنها بستگی به مدت زمان مصرف سیگار و میزان آسیب دارد. سیگار باعث دو نوع آسیب دائمی به ریههای شما میشود:
- آمفیزم. در آمفیزم، کیسههای هوایی کوچک در ریهها که آلوئول نامیده میشوند، از بین میروند که باعث کاهش سطح ریهها میشود. سپس ریهها قادر به تبادل اکسیژن مورد نیاز بدن شما نیستند. بدین ترتیب شما مجبور هستید برای خرید اکسیژن ساز اقدام کنید.
- برونشیت مزمن. در برونشیت مزمن، راههای هوایی کوچکتر منتهی به آلوئولها ملتهب میشوند که از رسیدن اکسیژن به آلوئولها جلوگیری میکند.
آیا راه های طبیعی برای پاک کردن ریه ها وجود دارد؟
در حالی که هیچ راهی برای برگشت زمان وجود ندارد تا آسیب ریوی را ترمیم کند، راههای طبیعی وجود دارد که میتوانید برای پاک کردن ریهها و جلوگیری از آسیب بیشتر و بهبود سلامت ریه خود انجام دهید.
سرفه کردن
به گفته دکتر کیت مورتمن، رئیس جراحی قفسه سینه دانشکده پزشکی جورج واشنگتن، یک فرد سیگاری احتمالا مخاط زیادی در ریههای خود ایجاد میکند. این تجمع ممکن است پس از ترک سیگار ادامه یابد. سرفه با کمک به بدن شما برای خلاص شدن از شر این مخاط اضافی، باز کردن انسداد راههای هوایی کوچکتر و باز کردن آنها برای دریافت اکسیژن عمل میکند.
ورزش کردن
همچنین مورتمن بر اهمیت فعالیت بدنی تاکید میکند. فعال ماندن میتواند یکی از بهترین کارهایی باشد که میتوانید برای حفظ و بهبود عملکرد ریه خود انجام دهید. حتی پیاده روی به سادگی میتواند به باز ماندن کیسههای هوایی در ریههای شما کمک کند. اگر این کیسهها باز بمانند، میتوانند اکسیژن را مبادله کنند و آن را به جایی برسانند که بدن شما به آن نیاز دارد.
از آلاینده ها دوری کنید
این موضوع ممکن است بیهوده به نظر برسد، اما اجتناب از دود دست دوم، گرد و غبار، کپک و مواد شیمیایی عملکرد سالم ریه را بهبود میبخشد. مطالعات نشان داده است که قرار گرفتن در معرض هوای فیلتر شده باعث کاهش تولید مخاط در ریهها میشود. مخاط میتواند راههای هوایی کوچکتر را مسدود کند و دریافت اکسیژن را سختتر کند. قبل از گذراندن وقت در بیرون، ایستگاه هواشناسی محلی خود را برای گزارش کیفیت هوا بررسی کنید. اگر «امروز هوای بد» است، سعی کنید از گذراندن زمان زیادی در بیرون خودداری کنید.
چای سبز بنوشید
تحقیقات نشان داده است، چای سبز دارای خواص ضد التهابی است که ممکن است از برخی از انواع بیماریهای ریوی جلوگیری کند. مطالعهای در سال ۲۰۱۸، شرکتکنندگانی که دو بار یا بیشتر در روز چای سبز مصرف میکردند کمتر به COPD مبتلا شدند.
سیگار عامل اصلی سرطان و برای سلامتی زیان آور است
سیگار اولین عامل خطر سرطان ریه است. هر فردی که سیگار میکشد به سرطان ریه مبتلا نمیشود، اما سیگار به طور قابل توجهی خطر ابتلا به این بیماری را افزایش میدهد. هیچ وقت برای ترک دیر نیست هر چه مدت طولانیتری سیگار بکشید، خطر ابتلا به سرطان ریه بیشتر میشود. وقتی این کار را متوقف میکنید، بدن شما میتواند بسیاری از آسیبهای ناشی از مواد شیمیایی موجود در دود تنباکو را خنثی کند.
تصمیم گیری برای ترک سیگار یکی از مهمترین (و بهترین) تصمیماتی است که میگیرید. هنگامی که آخرین سیگار خود را تمام کردید، ریههای شما شروع به کار میکنند تا خود را پاک کنند. ترک سیگار بسیار سخت است، اما شما از پس این موضوع برمی آیید. در حالی که هیچ راه مطمئنی برای پاکسازی ریههای شما پس از ترک سیگار وجود ندارد، اما کارهایی وجود دارد که میتوانید برای ارتقای سلامت ریه انجام دهید. در این مطلب سعی کردیم شما را آگاه کنیم و راههای طبیعی را با یکدیگر بررسی کنیم.