تا حالا به نقش تنفس در زندگی روزمره خود توجه کرده اید. شاید در نگاه اول به اهمیت این موضوع پی نبریم. اما زمانی که با مشکلات تنفسی مواجه میشویم تازه قدر سلامتی خود را بهتر میدانیم. برخی افراد به خاطر بیماری تنفسی مجبورند که با دستگاه و تجهیزات پزشکی نفس بکشند. به عبارت دیگر، باید به فکر اجاره تجهیزات پزشکی باشند و به یک مورد ضروری برای آنها تبدیل میشود. در برخی شرایط ممکن است استفاده از گزینه جایگزین لازم باشد. در این گونه موارد پزشک استفاده از بای پپ را توصیه میکند اما سوالی که اینجا پیش میآید این است که بای پپ چیست و چه زمانی بیشتر لازم به استفاده میشود؟ در این مقاله به معرفی دستگاه بای پپ و نقش کلیدی آن میپردازیم، لطفا با ما همراه باشید.
بای پپ چیست؟
بسیاری از اجزای سازنده دستگاه بای پپ (BiPAP) همان دستگاه استاندارد سی پپ (CPAP) هستند. به عنوان مثال، هنوز به ماسک صورت و لوله متصل به دستگاه نیاز دارد. ویژگی اصلی متمایز بای پپ این است که هوای تحت فشار در دو سطح متناوب تحویل داده میشود. فشار مجرای هوای مثبت دم (IPAP) بیشتر است و در حین نفس کشیدن از نفس پشتیبانی میکند. برعکس، فشار مجرای هوای مثبت در بازدم (EPAP) فشار کمتری است که به شما امکان میدهد راحت نفس بکشید. این فشارها بر اساس نسخهای است که توسط پزشک خواب تهیه میشود و دقیقاً مانند الگوی تنفس شما جایگزین میشوند. فراتر از تنظیمات استاندارد، چند ویژگی دیگر به چشم میخورد. بای پپ تنفس را در صورت ایجاد وقفهای آسان میکند که اغلب در آپنه خواب مشاهده میشود. علاوه براین، تهویه خودکار شامل تنظیمات پیچیدهتری است که زمان، طول و حجم تنفسهای منتقل شده را تغییر میدهد.
چه زمانی باید از بای پپ استفاده کرد؟
بای پپ روشی برای حمایت از تنفس است که غالبا برای درمان آپنه خواب مرکزی مورد استفاده قرار میگیرد، بیماری که در شرایط استفاده از مواد افیونی، نارسایی احتقانی قلب و سکته مغزی قبلی اتفاق میافتد. همچنین ممکن است در آپنه انسدادی خواب شدیدتر استفاده شود، به خصوص اگر وقایع مختلط آپنه وجود داشته باشد که نشان دهنده یک جز آپنه خواب مرکزی است.
بای پپ ممکن است برای معالجه افرادی مورد استفاده قرار گیرد که تحمل فشار مثبت مداوم راه هوایی (CPAP) را ندارند، بخصوص افرادی که شکایت دارند نفس کشیدن در برابر فشار دشوار است. این امر بیشتر ممکن است در فشارهای بالاتر هنگامی رخ دهد که برای باز نگه داشتن مجرای هوایی مورد نیاز است. اگرچه این آستانه متفاوت است، اما اغلب در فشارهای بالاتر از ۱۵ سانتی متر فشار آب (CWP) مورد نیاز است. این موضوع ممکن است به بهبود انطباق در افرادی کمک کند که با درمان CPAP دست و پنجه نرم میکنند.
علاوه بر این، این وسیلهای غیرتهاجمی برای پشتیبانی است که میتواند در افراد بیمار مورد استفاده قرار گیرد که دچار ناراحتی تنفسی هستند. این موضوع ممکن است برای کسانی مفید باشد که ضعف عضلانی عصبی دارند، مانند زمانی که در بیماری اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS) رخ میدهد.
CPAP یا BiPAP، من به کدام یک نیاز دارم؟
در بیشتر موارد برای آپنه انسدادی خواب، سی پپ به تنهایی به عنوان یک درمان کافی است. در سناریوهای پیچیدهتر که در بالا توضیح داده شد، یا هنگامی که تحمل سی پپ دشوار است، بای پپ میتواند یک گزینه مفید باشد. بیشتر افراد درمان با سی پپ را شروع میکنند. در صورت نیاز، میتوان یک مطالعه و تحقیق برای تعیین تنظیمات مورد نیاز برای پاسخ بهینه به درمان دو سطح انجام داد. لازم به ذکر است که بای پپ گرانتر از یک دستگاه سی پپ استاندارد است. قیمت آن ممکن است دو یا سه برابر هزینه سی پپ باشد. البته مراکز هم وجود دارند که امکان اجاره بای پپ را فراهم میکنند.
دستگاههای بای پپ اغلب برای بیماران مبتلا به آپنه خواب با تنظیم فشار زیاد یا سطح اکسیژن پایین تجویز میشوند. بای پپ اغلب پس ازعدم موفقیت سی پپ در درمان مناسب بیماران خاص، استفاده میشود. بای پپ میتواند برای بیماران مبتلا به اختلالات قلبی ریوی مانند نارسایی احتقانی قلب مفید باشد. اغلب برای افرادی تجویز میشود که دارای اختلالات ریوی یا برخی اختلالات عصبی عضلانی هستند.
بای پپ با سی پپ چه فرقی دارد؟
دستگاههای سی پپ درمان اصلی آپنه خواب انسدادی هستند. دستگاههای سی پپ جریان مداوم هوای تحت فشار را به مجاری تنفسی بیمار تحویل میدهند تا از فروپاشی آنها و ایجاد مشکلات آپنه جلوگیری کند. پس از یک مطالعه تیتراسیون سی پپ، تکنسین و پزشک شما تنظیمات فشار دستگاه سی پپ را تعیین میکنند و دستگاه را تنظیم میکنند که آن مقدار دقیق فشار را به طور مداوم تحویل دهد.
دستگاههای سی پپ را فقط میتوان به یک فشار تنظیم کرد که در طول شب ثابت بماند. با این حال، بسیاری از دستگاههای سی پپ دارای ویژگی هستند که با تنظیم فشار کمتری شروع به کار میکنند و به تدریج به فشار تجویز شده میرسند. این ویژگی به راحتی فشار را در ابتدا تحمل میکند و فوری کمتر میکند، وقتی فشار به تنظیمات لازم رسید، تا آخر شب در آن تنظیم باقی میماند.
یکی از مشکلات دستگاههای سی پپ این است که برخی از بیماران در نتیجه بازدم فشار منفرد را دشوار میدانند. برای بیمارانی که قدرت فشار بالاتری دارند، بازدم در برابر هوای ورودی ممکن است احساس دشواری منتقل کند، گویا مجبورند تنفس خود را به زور خارج کنند. از طرف دیگر، بای پپ میتواند شامل ویژگی زمانبندی تنفس شود که میزان تنفس در هر دقیقه شخص را باید اندازه گیری کند. اگر زمان بین تنفس از حد تعیین شده بیشتر شود، دستگاه میتواند با افزایش موقت فشار هوا، فرد را مجبور به نفس کشیدن کند. تفاوت اصلی بین دستگاههای بای پپ و سی پپ در این است که دستگاههای بای پپ دارای دو تنظیم فشار هستند: فشار تجویز شده برای دم (ipap) و فشار کمتری برای بازدم (epap). تنظیمات دوگانه به بیمار امکان میدهد تا هوای بیشتری از ریههای خود وارد و خارج کند.
بای پپ راه نجات آپنه خواب
فشار هوای مثبت بای پپ (BiPAP) به عنوان جایگزینی برای سی پپ عمل میکند. میتواند برای درمان کسانی استفاده شود که دچار آپنه خواب مرکزی هستند، کسانی که فشار مداوم مثبت هوا را تحمل نمیکنند، دارای سختی و پریشانی تنفسی هستند و نمیخواهند تحت فشار قرار بگیرند. اگر احساس سردرگمی دارید که آیا BiPAP برای شما مناسب است یا خیر، ابتدا با با پزشک مربوطه صحبت کنید. پس از ارزیابی عوامل خطر و آزمایشهای لازم، میتوان درمان مناسب را ارائه داد. این تصمیم بهتر است با مشورت پزشک اتخاذ شود. لازم به ذکر است که در بیماران تنفسی با به بقیه موضوعات هم اهمیت داد،به عنوان مثال تغذیه بیماران تنفسی و ریوی بسیار مهم است.
بسته به نتایج مطالعه تیتراسیون CPAP، به احتمال زیاد پزشک و تکنسین خواب میدانند که آیا دستگاه BiPAP برای شما مناسب است یا خیر. با این حال، اگر CPAP را امتحان کردهاید و تنظیم فشار را برای مدیریت بازدم در برابر آن بسیار دشوار میدانید، با پزشک خود صحبت کنید و سوال کنید دستگاه BiPAP برای شما بهتر است یا خیر. لطفا به یاد داشته باشید که دستگاه CPAP و BiPAP خود را مرتبا تمیز کنید زیرا استفاده ناپاک از آنها باعث ایجاد باکتری و ویروس میشود که منجر به عفونت، خون ریزی از بینی، تحریک پوست و حتی آسیب دیدن دندان یا لثه میشود.
BiPAP چقدر برای COPD موثر است؟
پزشک میتواند دستگاههای CPAP یا BiPAP را برای استفاده در خانه یا بیمارستان تجویز کند. پزشکان بر این باورند که استفاده روزانه از BiPAP نه تنها کیفیت خواب افراد مبتلا به COPD شدید را بهبود میبخشد، بلکه میتواند طول عمر فرد را نیز افزایش دهد. استفاده از دستگاههای BiPAP همچنین ممکن است میزان پذیرش در بیمارستان را در بین افراد مبتلا به COPD کاهش دهد.
دستگاههای BiPAP در مواقع اضطراری نیز قابل استفاده هستند. در تشدید علائم COPD، یک دستگاه BiPAP میتواند مقداری از بار را از ماهیچههای تنفسی و قلب فرد برداشته و به او اجازه دهد راحتتر نفس بکشد. همچنین سطح اکسیژن را افزایش میدهد و سطح دی اکسید کربن را عادی میکند. اینطوری دیگر نیاز به استفاده از دستگاه اکسیژن ساز بیمارستانی نیست.
مطالعهای در سال ۲۰۱۵ گزارش منبع معتبری را گزارش میدهد که استفاده از BiPAP در اورژانس نیاز به درمانهای تهاجمی را کاهش میدهد، نتایج را بهبود میبخشد و حضور در بیمارستان را کوتاه میکند.
عوارض جانبی بای پپ
بای پپ بسیار ایمن در نظر گرفته میشود. اکثر مشکلات مربوط به BiPAP شامل قرار گرفتن بیش از حد ماسک صورت و آسیب رساندن به پوست یا شل شدن بیش از حد آن است که باعث نشت هوای تحت فشار از ماسک میشود. برخی از افراد عوارض جانبی زیر را گزارش کردهاند:
- نفخ خفیف معده
- دهان خشک
- سوزش چشم
- درد سینوسی
بای پپ چگونه کار می کند؟
وقتی هوا را وارد میکنید، دیافراگم، ماهیچهای در قفسه سینه که به تنفس شما کمک میکند به سمت پایین حرکت میکند. این باعث کاهش فشار در لولهها و کیسههای ریه میشود و هوا را به داخل آنها میکشد. اگر شرایطی مانند آپنه خواب دارید، ممکن است مواقعی (مثل زمانی که خواب هستید) وجود داشته باشد که نتوانید هوای مورد نیاز خود را بکشید.
در این صورت، پزشک ممکن است استفاده از BiPAP را به شما توصیه کند. هوای تحت فشار را وارد ریههای شما میکند. این موضوع آنها را باز میکند و به شما امکان میدهد اکسیژن مورد نیاز خود را دریافت کنید، که میتواند احتمال مواردی مانند حمله قلبی را کاهش دهد.
یک دستگاه BiPAP تقریبا به اندازه یک جعبه است. ماسک صورت، ماسک بینی یا پلاگهای بینی توسط یک لوله به دستگاه متصل میشوند. موتور دستگاه هوا را از طریق لوله میدمد. هوا از طریق ماسک یا شاخهها وارد بدن شما میشود. برخی از BiPAPها دارای فناوری دیگری مانند رطوبت ساز هستند.
استفاده از بای پپ ممکن است در ابتدا ناراحت کننده باشد. اما بیشتر مردم به مرور زمان به آن عادت میکنند. اگر هنگام استفاده از بای پپ احساس میکنید نمیتوانید نفس بکشید، فورا با پزشک خود تماس بگیرید. تنظیم تنظیمات روی دستگاه شما ممکن است این کار را انجام دهد.
چه کسی از BiPAP استفاده می کند؟
همانطور اشاره کردیم، اگر شرایط پزشکی دارید که گاهی اوقات تنفس را برای شما سخت میکند، ممکن است از BiPAP بهرهمند شوید. BiPAPها میتوانند برای آپنه انسدادی خواب مفید باشند، یک وضعیت جدی که در آن تنفس شما متوقف میشود و در هنگام خواب به طور مکرر شروع میشود. در برخی موارد، ممکن است تهدید کننده زندگی باشد. پزشک شما همچنین ممکن است BiPAP را در موارد زیر توصیه کند:
- آسم
- بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD)
- نارسایی احتقانی قلب یا بیماری عروق کرونر
- یک اختلال عصبی یا عصبی عضلانی
- سندرم هیپوونتیلاسیون چاقی
- تنفس ضعیف پس از یک عمل پزشکی یا به دلیل شرایط پزشکی دیگر
یک پاسخ به “بای پپ چیست و چه کاربردی دارد؟”
[…] آن استفاده از تجهیزات پزشکی کمک تنفسی مانند سیپپ و بای پپ نیز بسیار موثر […]